Bạn đã bao giờ thấy phiền phức khi phải nhớ hàng loạt các loại mật khẩu khác nhau: Tài khoản ngân hàng, mật khẩu điện thoại, mật khẩu khóa cửa,…Trong khi đó, nếu bạn đặt mọi thứ cùng một mật khẩu thì lại không an toàn? Ngày nay, công nghệ sinh trắc học ngày càng phát triển với nhiều ứng dụng bảo mật an toàn. Mối lo lắng về an toàn thông tin sẽ được hạn chế rất nhiều. Vậy công nghệ sinh trắc học là gì?

Sinh trắc học là gì?

Sinh trắc học hay Công nghệ sinh trắc học (tiếng Anh: Biometric) là công nghệ sử dụng những thuộc tính vật lý, đặc điểm sinh học riêng của mỗi cá nhân như vân tay, khuôn mặt, mống mắt, tĩnh mạch,…để nhận diện, xác thực bảo mật.

Sinh trắc học đã được phát triển trong một thời gian dài. Trong những năm gần đây, nó có những bước tiến đáng kể bỏ qua những rào cản để tạo ra khả năng chính xác cao trong giải pháp xác thực. Cũng giống như các công nghệ bảo mật khác, sinh trắc học không có giải pháp quá hoàn hảo. Tuy nhiên nó đang có những bước phát triển đáng kinh ngạc.

Cảm biến vân tay

Đến thời điểm hiện tại, chắc hẳn bạn không còn xa lạ gì với những chiếc điện thoại tích hợp cảm biến vân tay, hay các khóa cửa sử dụng dấu vân tay làm chìa khóa đúng không? Với điện thoại nó có thể được tích hợp ngay trên phím home của điện thoại (như iPhone và Samsung) hay đặt phía sau lưng máy (XiaoMi)

Khi đặt ngón tay lên trên phần cảm biến vân tay, thiết bị sẽ quét hình ảnh ngón tay và đưa vào hệ thống xử lý. Hệ thống này chuyển dữ liệu vừa nhận sang dạng số rồi đối chiếu các đặc điểm của vân tay đó với dữ liệu đã được lưu trữ trong hệ thống. Nếu khớp thì thì lớp khóa hay bảo mật sẽ được mở. Trên lý thuyết, nhận dạng vân tay sẽ cho phép loại bỏ hoàn toàn các loại mật khẩu song vẫn đảm bảo tính bảo mật khi người dùng đăng nhập vào thiết bị.

Máy quét tĩnh mạch lòng bàn tay – Palm Vein Reader

Mặc dù máy quét vân tay đã quá phổ biến và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau; thiết bị quét tĩnh mạch lòng bàn tay có thể trở thành xu hướng mới trong công nghệ sinh trắc và được áp dụng trong nhiều lĩnh vực.

Ví dụ mô hình quét tĩnh mạch FingoPay được kết nối với thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng của người sử dụng, cho phép họ thực hiện việc thanh toán chỉ đơn giản bằng cách đặt ngón tay vào một chiếc máy quét có kích thước nhỏ gọn mà không cần dùng tới tiền mặt hay thẻ tín dụng.

Thiết bị này sử dụng tia hồng ngoại chụp ảnh mẫu tĩnh mạch duy nhất của mỗi cá nhân và được kiểm tra thông qua máy quét với mô hình được đăng kí trước. Theo các chuyên gia xác suất hai người khác nhau có cùng cấu trúc tĩnh mạch ngón tay là 3,4 tỷ/1. Điều này khiến cho việc gi  an lận khi sử dụng FingoPay hầu như không thể xảy ra.

Xem thêm : Mạng ảo riêng VPN

Nhận diện khuôn mặt

Hệ thống nhận dạng khuôn mặt được sử dụng trong các hệ thống an ninh và có thể được so sánh với các dạng sinh trắc học khác như

Hệ thống này là một ứng dụng máy tính tự động xác định hoặc nhận dạng một người nào đó từ một bức hình ảnh kỹ thuật số hoặc một khung hình video từ một nguồn video. Một trong những cách để thực hiện điều này là so sánh các đặc điểm khuôn mặt chọn trước từ hình ảnh và một cơ sở dữ liệu về khuôn mặt.

Ví dụ: Tính năng nhận diện khuôn mặt và tư động gợi ý gắn thẻ bạn bè của Facebook là một ví dụ gần gũi nhất cho công nghệ này. Khi bạn đăng hình ảnh của mình và bạn bè lên Facebook, Facebook sẽ tự động nhận diện bạn bè của bạn và gợi ý gắn thẻ nhờ những hình ảnh cũ mà bạn bè của bạn đã đăng, hoặc những lần bạn đã gắn thẻ họ trước đây.

Công nghệ này còn được Samsung đưa vào trong điện thoại S8 và S8+, Họ dùng nhận diện khuôn mặt để mở khóa, tuy nhiên, công nghệ này trên Samsung không được đánh giá cao về tính bảo mật chỉ với một vài mẹo nhỏ công nghệ này đã bị nhầm lẫn.

Sinh trắc học hành vi – Behavioral Biometrics

Công nghệ xác thực về hành vi được hình thành từ việc sử dụng bàn phím hoặc các thao tác trên smartphone và được nhiều người dùng ủng hộ. Sinh trắc học hành vi không yêu cầu người sử dụng phải thực hiện các thao tác bảo mật như đặt ngón tay hay lòng bàn tay vào một máy quét. Công nghệ này xác thực người đầu tiên đăng nhập vào ứng dụng chính là người cuối cùng thoát ra.

Ví dụ :nhóm dịch vụ tài chính toàn cầu BBVA sử dụng công nghệ được trang bị trên thiết bị di động để yêu cầu xác thực qua 2 bước. Nhân viên thiết lập hồ sơ cá nhân bằng cách đăng nhập vào hệ thống của công ty và sử dụng các động tác quen thuộc của mình trên màn hình cảm ứng để truy cập thực hiện việc nhận dạng cá nhân. Đối với tin tặc truy cập vào các dữ liệu, họ sẽ phải “ăn cắp điện thoại của người dùng, biết điều chỉnh hoạt động, thói quen sử dụng và phương thức thiết lập bảo mật ban đầu”.

Nhịp tim- Cardiac Rhythm

Hoạt động của trái tim và các tín hiệu điện của tim là những đặc điểm rất khác biệt của từng người và rất khó sao chép. Công nghệ đọc tín hiệu điện tâm đồ (ECG) đã có nhiều năm, và gần đây, nó phát triển mạnh mẽ hơn.

Một sản phẩm thú vị được phát triển là vòng tay Nymi. Nó có hình dáng như chiếc vòng tập thể dục thông thường,  nhưng thay vì kiểm đếm các bước tạp, nó phát hiện nhịp tim để xác nhận danh tính của bạn.

Điều đáng nói là nó không sử dụng nhịp tim của bạn để mở khóa một thiết bị. Vòng tay Nymi được thiết kế để thay thế các phím bấm và mật khẩu vật lý, bằng cách xác nhận không dây danh tính của bạn trên smartphone, máy tính, cửa nhà, xe hơi và thậm chí tại các cửa hàng. Nó cũng có thể nhận ra các cử chỉ, vì vậy bạn có thể mở khóa nhà bằng một cái vẫy tay.

Bài viết xem nhiều: Đồng tiền ảo là gì?

Nhận diện qua mắt – Eye Scan

Cơ chế nhận diện mống mắt của thiết bị (hoặc bộ cảm biến) được thực hiện nhờ một máy chiếu bước sóng nhìn thấy được hoặc tia (hay camera) hồng ngoại tầm gần (Near Infrared – NIR) vào mắt người. Mục đích của việc chiếu tia đặc biệt này vào mắt nhằm giúp xác định chính xác vị trí của từng bộ phận của mắt (đồng tử, mí mắt, lông mi…) và chi tiết cấu trúc của mống mắt.

Sau đó, mọi dữ liệu thu thập được sẽ được chuyển về thiết bị, phần mềm chủ (chẳng hạn như phần mềm nhận diện và phân tích mống mắt trên điện thoại Samsung Galaxy S8) để dò tìm các tham số như tần số, biên độ. Cuối cùng, dữ liệu này được mã hóa bằng các thuật toán đặc biệt và phép thống kê để đưa ra kết quả nhận diện chính xác chủ nhân của thiết bị. Nếu đúng, khóa sẽ được mở.

Tiềm năng và các vấn đề

Phải khẳng định lại một lần nữa rằng lĩnh vực sinh trắc học đang là một lĩnh vực phát triển nhanh chóng và nhiều tiềm năng. Tuy nhiên nó cũng là mối quan ngại lớn trong vấn đề riêng tư. Có những phần mềm, ứng dụng hết sức nhanh, chỉ trong vài giây, chỉ bằng một tấm ảnh tải lên, chúng ta có thể xác định ngay danh tính của người đó. Những chi tiết tưởng như chỉ xuất hiện trên phim hành động hay ảo tưởng của Hollywood không còn là điều xa lạ với cuộc sống công nghệ của chúng ta nữa.